Οι πρόθυμοι δούλοι (Κώστας Ε. Τσιρόπουλος)

Έζησε και ξαναέζησε η ανθρωπότητα καιρούς, καιρούς δουλείας που ξεσηκώνον­ταν οι λαοί για να την αποτινάξουν, και καιρούς ελευθερίας που επλήγωνε και τε­λικά δηλητηρίαζε ο ατομικισμός —αφού, κατά την αθάνατη ρήση του Μακρυγιάν­νη, η ελευθερία —και η Δημοκρατία— στη­ρίζεται στο «εμείς» και ποτέ στο «εγώ». Και ήλθαν πάλι καιροί, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και μετά τον «Ψυχρό» λεγόμενο Πόλεμο, που η αν­θρωπότητα ολόκληρη έμοιαζε να νοσταλ­γεί για Ελευθερία και Δημοκρατία. Δεν είχε κατορθώσει να διακρίνει πως πίσω από τις ευγενείς και ολόφωτες ετούτες προσ­δοκίες, μια νέα μορφή κοινωνίας πρόβα­λε —κοινωνίας θρεμένης, είναι η αλήθεια, από την πείνα, την στέρηση και την λαχτάρα μιας ζωής περισσότερο ανθρωπι­νής — η καταναλωτική, με μοναδικό στό­χο: την απόλαυση της ζωής αυτής. Και με ταυτόχρονη σκίαση μιας άλλης ζωής που ο άνθρωπος, από την φύση του θνη­τός, ονειρευόταν, ευχόταν, προσδοκούσε θρησκεύοντας. Και με την θρησκεία, γι­νόταν τελικά άνθρωπος αυθεντικός —ε­κείνος που τα άνω θωρούσε. Στην επίμονη ετούτη λαχτάρα του μεταπολεμικού ανθρώπου ήλθε συνεπίκουρος η υψηλή τεχνολογία απλώνοντας ένα δίχτυ μηχανιστικών προτάσεων, δε­λεαστικών τρόπων ζωής και κοινωνίας, ανθρωπίνων σχέσεων και σταθερών σκο­πών συμπεριφοράς. Και δεν κατόρθωσε να διακρίνει πως μέσα από ετούτες, τις καθαρά γήινες βλέψεις και τις βαθύτατα αρνητικές των αξιώσεων του πνεύματος θέσεις, του προτεινόταν μια νέα μορφή δουλείας: η δουλεία στην υψηλή λεγόμε­νη τεχνολογία. Αφοσιώθηκε σ’ αυτήν με μια περιπάθεια συγκλονιστική για τις αθάνατες αξιώσεις της ελευθερίας και της αξιοπρέπειάς του, τις αθάνατες αξιώσεις βίου πνευματικού, και, χωρίς να το συν­ειδητοποιήσει, έχασε την ελευθερία του, έχασε την αξιοπρέπειά του και τον ιερό χαρακτήρα του Προσώπου του. Δεν είχε καθόλου υποψιαστεί πως σε κάποια καμπή της ζωής του αυτή ακρι­βώς η αξιολάτρευτη μορφή δουλείας θα τον απειλούσε, θα τον ταπείνωνε και, υπαρξιακά, θα τον εξευτέλιζε. Και κατέφθασε, ως γέννημα ακόρεστης εγκοσμιότητας και ως καταρράκωση της πνευμα­τικής του ύπαρξης, η κρίση, ακριβώς, της κατανάλωσης, όπου ο δούλος – Ανθρωπος είχε στηρίξει ολόκληρη την ευ­δαιμονία του —πεπεισμένος πλέον από τον πνευματικό μηδενισμό για τον τελι­κό του θάνατο. Και τώρα, μέσα σ’ ετούτη την παγ­κόσμια αμηχανία πού βρίσκονται οι «ισχυ­ροί» της γης; Με το πρόσωπο στον τοί­χο παλεύουν να ανακαλύψουν μια διέξο­δο, μια διαφυγή από τον κλοιό της τόσο επιθυμητής τους δουλείας, διαφυγή που θα διασώσει την κατανάλωση και συνα­κόλουθα την πνευματικά μηδενιστική υλι­στική τους εγκοσμιότητα, που δεν θα επι­τρέψει στον σημερινό πολίτη του κόσμου να βιώσει την ανάσταση της ψυχής του και την σωστική ανάγκη επανεύρεσης του Θεού, ώστε να ξαναρχίσει ο ιερός εκεί­νος διάλογος του πλάσματος με τον Πλά­στη του. Που θα αφήσει να πνεύσει πάλι ο άνεμος της ελευθερίας του, της αξιοπρέπειάς του, ο άνεμος ο σαρωτικός όλων των απορριμάτων της καταναλωτικής κοινωνίας που θα ξαναποκαλύψει το πρόσω­πο του Θεού και την συγκλονιστική πραγ­ματικότητα πως είμαστε όχι κάτοικοι αλ­λά διαβάτες, περαστικοί του κόσμου ε­τούτου: Το σκίρτημα των ψυχών.