Αντρέι Ταρκόφσκι

Στις παρυφές της επιστήμης (Στέλιος Παπαλεξανδρόπουλος, καθηγητής Θεολογικής Σχολής Αθηνών)

Στο κρύο, ασπρογάλαζο φως ενός απ’ τους ήλιους του Σολάρις, το πρόσωπο της Ρέγιας λάμπει παράξενα. Έκφραση απορίας. Δίπλα είναι το βασανισμένο βλέμμα του Κέλβιν. Γύρω ο διαστημικός σταθμός, λουσμένος στο ίδιο φως, φωσφορίζει μεταλλικά με λάμ­ψεις εμαγιέ. Και κάτω συστρέφονται αργά τα κύματα του πλανήτη-αίνιγμα. Πάνω απ’ τον Σολάρις, δυο ανθρώπινα όντα ξαναζούν το αίτημα μιας αγάπης που θέλει να διαρκέσει για πάντα, υπερβαίνοντας τον χρόνο και τον θάνατο. Ο ένας απ’ τους δύο, η γυναίκα, δεν είναι ακριβώς ανθρώπινο πλάσμα. Ο ωκεανός του περίεργου πλανήτη, μια τεράστια μάζα ζωντανού πλάσματος, έχει κατορθώσει να διεισδύσει, άγνωστο πως, στη σκοτεινή φυλακή του υπο­συνειδήτου των κατοίκων του σταθμού και αφού λαφυραγωγήσει το πιο μυ­στικό και κρυφό του περιεχόμενο, τους το στέλνει πίσω ενσαρκωμένο. Τα τρισδιάστατα αντίτυπα της μνήμης, της θέλησης και της σκέψης των ερευνη­τών, που έχουν εγκατασταθεί στον σταθμό, για να μελετήσουν τον Σολάρις, είναι οι μυστηριώδεις τους «επισκέπτες». Και η Ρέγια είναι ένας απ’ αυτούς. Κάπου, μακρυά στο παρελθόν, η ιστορία της αγάπης της με τον Κέλβιν είχε τελειώσει τραγικά με την αυτοκτονία της. “Όταν εκείνος έφευγε, εκείνη του είχε πει: «Φαντάζομαι ξέρεις τι σημαίνει αυτό». Δεν την πίστεψε – δεμένος εξάλλου μαζί της, δεν θά ‘φευγε για πολύ. Όταν ξαναγύρισε, την βρήκε νε­κρή. Το μοιραίο λάθος, το τραγικό αποτέλεσμα και η αγάπη που μένει, ανάμει­κτη με την ενοχή και το βάρος, μόνιμη πηγή θλίψης. Διαβάστε περισσότερα »

Δημιουργικότης και μοναχική αγιότης στην σκέψι και το έργο του Αντρέι Ταρκόφσκι (Edwin Carels)

Ο ρώσ­σος Α­ντρέϊ Ταρ­κόφ­σκι, ο ‘ποι­η­τής του κι­νη­μα­το­γρά­φου’, ένας α­πό τους ση­μα­ντι­κο­τέ­ρους σύγ­χρο­νους σκη­νο­θέ­τες, εγεν­νήθη το 1932 κο­ντά στην Μόσχα. Η α­ξία των έρ­γων του, η αι­σθη­τι­κή και η πνευ­μα­τι­κή, εί­ναι τό­σο μεγά­λη, που σπά­νι­α συ­να­ντά­ται, όχι μό­νο στον κι­νη­μα­το­γρά­φο, αλ­λά και στην πα­γκό­σμι­α τέχνη. Ε­νώ ο ίδι­ος συ­χνά πα­ρε­πο­νεί­το: ‘Θα ή­θε­λα να γυ­ρί­ζω δυο ται­νί­ες τον χρόνο’, μέσα σε 23 χρό­νι­α γύρι­σε μό­νον 7 ται­νί­ες: ‘Τα παιδικά χρόνι­α του Ι­βάν’ (1962), ‘Α­ντρέϊ Ρου­μπλι­ώφ’ (1966), που προεβλήθη πε­ρι­κε­κομ­μέ­νη το 1971 και ο­λόκλη­ρη το 1987 στη Μό­σχα και το 1973 στο ε­ξω­τε­ρι­κό, ‘Σολάρις’ (1971), ‘Ο κα­θρέ­φτης’ (1974), ‘Στάλ­κερ’ (1979), ‘Νο­σταλ­γί­α’ (1983) και ‘Η θυ­σία’ (1985). Σι­γά – σι­γά, η δι­ε­θνής αναγνώρι­ση, τα βρα­βεί­α και οι δι­α­κρίσεις συ­νόδευ­σαν ό­λα του τα έρ­γα. Όμως, μέσα στην πα­τρίδα του, μετά την ται­νία γι­α την ζω­ή του με­γάλου ρώσσου αγι­ο­γράφου Αντρέϊ Ρουμπλιώφ (15ος αι.), ή­ταν έ­νας ανε­πι­θύμη­τος, έ­νας κυ­νη­γη­μέ­νος, κά­τι σαν ‘μία­σμα’. Έτσι το 1984 α­να­γκάσθη­κε να αυτοεξο­ρι­σθή στην Δύ­ση, θρη­νώ­ντας γι­α την α­γα­πη­μένη του Ρωσ­σία και λέγο­ντας: ‘Αυ­τή είναι η χει­ρότε­ρη στι­γμή της ζω­ής μου’. Πέθα­νε σε η­λι­κί­α 54 ετών α­πό καρ­κί­νο των πνευ­μό­νων, στις 29 Δε­κεμ­βρίου του 1986, στο Πα­ρίσι κι ε­τά­φη στο νε­κρο­τα­φεί­ο της α­γί­ας Ζενεβι­έ­βης του Δά­σους, κο­ντά σε άλ­λους ρώσ­σους εξό­ρι­στους και μετανάστες.

Διαβάστε περισσότερα »