Αφού, λοιπόν, χαθεί η διάκριση καλού και κακού, αφού το κακό βαπτισθεί ως καλό και εισβάλλει στη ζωή του παιδιού, καλλιεργείται η επιθυμία για το κακό και η αποστροφή για το καλό. Τα παιδιά δεν θαυμάζουν πια τους καλούς ήρωες, αλλά τους δολοφόνους, τους ληστές. Πριν ή αντί να μάθουν για το Θεό και τους αγίους μαθαίνουν για το διάβολο και τους δαίμονες.
Παράδειγμα, μεταξύ πάρα πολλών, το computer game Painkiller, ένα παιχνίδι το οποίο «θα σας βάλει να πολεμήσετε εναντίον δαιμόνων, ζόμπι και άλλων φρικιαστικών πλασμάτων… Ο Δαιμονάρχοντας Samael …αποφασίζει να κάνει μια εμπορική συμφωνία με τον ήρωα της ιστορίας, ο οποίος αναλαμβάνει να επιστρέφει τις σατανικές ψυχές στην κόλαση με αντάλλαγμα μαγικές δυνάμεις…Σταδιακά ο σκοπός του ήρωα είναι, αποκτώντας όλο και περισσότερες δυνάμεις, να γίνει ο ίδιος Δαιμονάρχοντας.»
Δεύτερο παράδειγμα, το καρτοπαιχνίδι Magic the Gathering[28],γνωστό ως Magic, ευρέως διαδεδομένο και ανάμεσα στους Έλληνες εφήβους, στο οποίo οι παίκτες συμμετέχουν “σε μια διανοητική μάχη… Ο κάθε παίκτης αντιπροσωπεύει έναν ισχυρό μάγο που πολεμά για να κυριαρχήσει σε ένα μαγικό πεδίο ύπαρξης.” Το Magic έχει τη δική του ορολογία βίας, τρόμου, τεράτων, νεκροζώντανων, μαγείας, νεκρομαντείας κ.α. και περιέχει «πλάσματα που καταστρέφουν τα πάντα. Η βοήθεια των δαιμόνων σε οδηγεί στη νίκη.» Αυτά διαβάζουμε στην επίσημη ιστοσελίδα των καταστημάτων τα οποία διακινούν το Magic και άλλα συναφή παιχνίδια και βιβλία . O παίκτης ξεκινά συνήθως από 60 αρχικές κάρτες και συνεχίζει να μαζεύει όλο και πιο πολλές. Στο παιχνίδι βρίσκει κανείς και κάρτες που «δείχνουν φρικιαστικές απεικονίσεις δαιμόνων και μία που δείχνει μια γυναίκα έτοιμη να θυσιασθεί». O σχολικός ψυχολόγος Dr Steven Kosser προειδοποιεί ότι «μπορεί να προκληθεί σοβαρή βλάβη στα παιδιά που ενθαρρύνονται με αυτόν τον τρόπο να καθηλώνονται σε απαίσιες, ζωώδεις δυνάμεις και να φαντάζονται ότι με τη μαγεία μπορούν να κατευθύνουν αυτές τις δυνάμεις.» Κατά τον Dr Kosser το Magic «ωθεί τα παιδιά σε δυο παθολογικές πεποιθήσεις:
1) ότι η μαγεία είναι ένας τρόπος να πραγματοποιήσει και να επηρεάσει κανείς πράγματα και γεγονότα 2) ότι το να μαθαίνει και να παίζει κανείς παιχνίδια σχετικά με επικλήσεις δαιμόνων, θυσίες πλασμάτων σε “ειδεχθή, σκληρά τελετουργικά”, μαγικά για την ακινητοποίηση και το θάνατο των εχθρών, και γενικά το να ξοδεύει κανείς χρόνο σκεπτόμενος βαθιά για κτηνώδεις, σκοτεινές, επικίνδυνες δυνάμεις και για το πώς θα τις ελέγξει και θα τις κατευθύνει μπορεί να θεωρείται ως υγιής ψυχαγωγία». Επίσης ο Dr Kosser τονίζει ότι το Magic – και κατ’επέκταση καθετί παρεμφερές – δημιουργεί “γνωστική ασυμφωνία” (“cognitive dissonance”), η οποία αποτελεί ισχυρό εργαλείο για τον χειρισμό των ανθρώπων. Η γνωστική ασυμφωνία έγκειται στο ότι “όταν ένα άτομο διαπιστώσει ασυμφωνία ανάμεσα στις πεποιθήσεις, στάσεις ή αξίες του, ή μια διάσταση ανάμεσα σ’ αυτές και τη συμπεριφορά του, τότε κινητοποιείται για να επαναφέρει κάποια συμφωνία ή αρμονία μέσα από αλλαγές στις γνωστικές διαδικασίες ή τη συμπεριφορά του”. Έτσι, οι γονείς, η Εκκλησία, η Αγία Γραφή μπορεί να διδάσκουν ένα σύστημα αξιών, ενώ οι συμπαίκτες, ο οδηγός του παιχνιδιού ή το ίδιο το παιχνίδι ασκούν μια αντίθετη επιρροή. Μάλιστα το παιδί έρχεται συχνά αντιμέτωπο και με το δίλημμα “είμαι αρκετά μεγάλο για να χειριστώ ένα παιχνίδι φαντασίας με δαίμονες και μαγεία ή είμαι μαμόθρεφτο; ”
Τρίτο παράδειγμα αποτελούν τα παιχνίδια φανταστικών ρόλων, τα οποία συνιστούν την μοντέρνα μορφή διασκέδασης μεταξύ εφήβων. Στα παιχνίδια φανταστικών ρόλων οι παίκτες παίζουν μια ιστορία, δημιουργώντας ο καθένας τον δικό του χαρακτήρα, τον οποίο ενσαρκώνει καθ’ όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού, που διαρκεί από εβδομάδες έως χρόνια. Σημαντικό στοιχείο των παιχνιδιών αυτών είναι ότι ο παίκτης καλείται συνεχώς να κάνει επιλογές, που ξεκινούν από την επιλογή του χαρακτήρα με τον οποίο θα ταυτίζεται και φθάνουν μέχρι επιλογές όπως κλοπές, φόνοι, βιασμοί, πώληση της ψυχής του κ.α. Ενδεικτικά ας δούμε το πολύ διαδεδομένο μεταξύ των παιδιών μας του Γυμνασίου και Λυκείου Dungeons & Dragons[39], γνωστό ως D&D. Στο παιχνίδι αυτό ο παίκτης διαλέγει σε ποια φυλή ανήκει (ανθρώπων, ξωτικών, καταχθόνιων πλασμάτων κ.α), σε ποια τάξη θα ανήκει (βάρβαρος, δηλ. άγριος πολεμιστής, μάγος, κληρικός, δηλ. “κύριος της θείας μαγείας” κ.α.), την ποιότητα του χαρακτήρα του (καλός, ουδέτερος, νομίμως κακός, χαοτικά κακός, όπως οι δαίμονες, οι βρυκόλακες, τα ορκ κ.α.) και έπειτα λαμβάνει οδηγίες συμπεριφοράς ανάλογα με την κάθε κατηγορία που επιλέγει. Ο παίκτης διαλέγει ακόμα και ποιον θεό θα επικαλείται (το θεό της Μαγείας, το θεό της Φύσης, το θεό της Σφαγής, το θεό της Τυραννίας, τη θεά του Θανάτου και της Μαγείας κ.α.) καθώς και τον τρόπο επίθεσης, τα όπλα και τον τύπο της μαγείας που θα χρησιμοποιεί κάθε φορά. “Δεν υπάρχει σχεδόν κανένα D&D παιχνίδι που οι παίκτες του δεν εμπλέκονται σε φόνο, εμπρησμό, βασανιστήρια, βιασμό ή ληστεία».
Έτσι, η απευαισθητοποίηση στο κακό, ακολουθείται από τη συναισθηματική βίωσή του, μέσα από ένα παιχνίδι ρόλων, που επηρεάζει βαθιά τον παίκτη και δημιουργεί εθισμό. Γιατί πώς είναι δυνατόν να μην επηρεάζεται ο παίκτης, ο οποίος παίζει ένα τέτοιο παιχνίδι συνήθως 4-12 ώρες τη φορά και μάλιστα παίρνει και οδηγίες τι να κάνει στον «ανενεργό χρόνο» του, δηλαδή με τι θα ασχοληθεί ο χαρακτήρας του τις ώρες εκτός παιχνιδιού; Και πώς είναι δυνατόν να μην καλλιεργούνται οι αρνητικές συμπεριφορές που υποδύεται το παιδί στο παιχνίδι, όταν το role-playing (η τεχνική ρόλων) χρησιμοποιείται στην ψυχοθεραπεία, προκειμένου να καλλιεργηθεί μια ορισμένη συμπεριφορά; Και πώς μπορούμε να παραβλέψουμε τις περιπτώσεις φόνων και αυτοκτονιών που συνδέθηκαν με κάποια παιχνίδια φανταστικών ρόλων, όπως το D&D ;
Τα προαναφερθέντα παιχνίδια προωθούνται οργανωμένα και συστηματικά. Κάθε Παρασκευή βράδυ καταστήματα που βρίσκονται σε αρκετά μέρη της Αθήνας και της υπόλοιπης Ελλάδας διοργανώνουν το ‘Friday Night Magic’, και τα παιδιά, στην πλειονότητά τους έφηβοι, μαζεύονται για να παίξουν Magic. Ανά τακτά διαστήματα διοργανώνονται επίσης εκδηλώσεις, τουρνουά, και πανελλήνια πρωταθλήματα Pokemon και Harry Potter για τους μικρούς, και Magic, D&D κ.α. για τους λίγο μεγαλύτερους. Στην Αμερική υπάρχει ειδικός οργανισμός που εργάζεται για την προώθηση των παιχνιδιών ρόλων και τον Αύγουστο του 2001 δημιουργήθηκε και στην Αθήνα Σύλλογος με σκοπό την ανάπτυξη και διάδοση παιχνιδιών ρόλων κ.α στην Ελληνική Επικράτεια. Μάλιστα κάθε Παρασκευή βράδυ μαζεύονται οι μεγαλύτεροι στο κτίριο του Συλλόγου για να παίξουν μέχρι τα μεσάνυχτα ή αργότερα ένα άλλο παιχνίδι ρόλων, το Vampire: the Masquerade[51].
7. Εισαγωγή στη μαγεία, τον αποκρυφισμό, το σατανισμό
Η έρευνα απέδειξε ότι πολλά από τα ανωτέρω προϊόντα παιδικής ψυχαγωγίας, καθώς και πλήθος άλλων, περιέχουν στοιχεία μαγείας, αποκρυφισμού ή σατανισμού και σαφώς μπορούν να προσανατολίσουν τα παιδιά μας προς μια βαθύτερη γνωριμία με αυτά. Ήδη από το 1996 ο π.Αντώνιος Αλεβιζόπουλος είχε αναφερθεί στις διάφορες λέσχες παιχνιδιών φανταστικών ρόλων ως “κατάλληλους χώρους για προσηλυτισμό στο νεοσατανισμό”.
Χωρίς να «δαιμονοποιούμε» τα πάντα θα πρέπει ξεκάθαρα να πούμε πως η αναβίωση της μαγείας και του αποκρυφισμού που συστηματικά παρατηρείται στη σύγχρονη παιδική ψυχαγωγία μπορεί να οδηγήσει στο σατανισμό.
Γι’ αυτό πριν από την επιλογή οποιουδήποτε παιδικού αναγνώσματος, θεάματος ή παιχνιδιού θα ήταν ίσως χρήσιμο να θέταμε τις ακόλουθες ερωτήσεις:
1. Παρουσιάζεται η μαγεία ως ενδιαφέρουσα ή αναγκαία και ο μάγος ως καλός ή ανώτερος από τους άλλους; Γίνεται διάκριση της μαγείας σε «καλή» μαγεία και κακή μαγεία;
2. Υπερτονίζεται η δύναμη;
3. Καλλιεργείται η αντιστροφή της ηθικής;
4. Ταυτίζεται το παιδί με χαρακτήρες βίαιους, κακούς, δαιμονικούς κτλ
5. Προβάλλεται το μήνυμα «κάνω ό,τι θέλω εγώ»;
6. Το κακό παρουσιάζεται μήπως ως καλό ή ως μια ίση, αντιμαχόμενη πλευρά του καλού;
7. Οι γλωσσικοί όροι, τα σύμβολα, οι πρακτικές που χρησιμοποιούνται μήπως είναι αποκρυφιστικού ή σατανιστικού περιεχομένου;
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Όταν το κέρδος δεν έχει καμιά αναστολή, όταν το κακό εξαπλώνεται και οργανώνεται με ταχύτατους ρυθμούς, ο ρόλος των φορέων της αγωγής είναι εξαιρετικά σημαντικός. Τα παιδιά μας, περισσότερο από ποτέ, έχουν σήμερα ανάγκη ευκαιριών για να γνωρίσουν το υγιές, το καλό, το αγιασμένο. Σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί καλούνται να βρίσκονται σε συνεχή εγρήγορση.
Σημειώσεις:
[52] ΝΕΟΣΑΤΑΝΙΣΜΟΣ-ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ, Διάλογος 1996, σελ. 185
(Πηγή: Περιοδικό “Παρακαταθήκη”, τ. 28)