Πνευματικότητα και βιοτικές μέριμνες (Πρεσβ. Διονύσιος Τάτσης)

Οι συνειδητοί χριστιανοί συχνά διαπιστώνουν ότι οι βιοτικές μέριμνες, όταν ξεπερνούν κάποιο όριο, γίνονται το μεγάλο εμπόδιο, σχεδόν ανυπέρβλητο, στην κατά Θεόν ζωή τους. Το θέμα είναι σοβαρό και πρέπει να αντιμετωπίζεται με προσοχή και διάκριση. Ο Χριστός έχει δώσει τη λύση του προβλήματος αυτού, την οποία σχεδόν όλοι γνωρίζουν αλλά, δυστυχώς, ελάχιστοι την αποδέχονται και την κάνουν καθημερινή τους πρακτική. «Μη έχετε άγχος και μη αρχίσετε να λέτε “τι θα φάμε”, ή “τι θα πιούμε”, ή “τι θα ντυθούμε”. Γιατί για όλα αυτά αγωνιούν όσοι δεν εμπιστεύονται το Θεό. Όμως ο ουράνιος Πατέρας σας ξέρει καλά ότι έχετε ανάγκη από όλα αυτά. Γι’ αυτό πρώτα από όλα να επιζητείτε τη Βασιλεία του Θεού και την επικράτηση του θελήματός Του, κι όλα αυτά θα ακολουθήσουν. Μην αγωνιάτε, λοιπόν, για το αύριο, γιατί η αυριανή μέρα θα έχει τις δικές της φροντίδες. Φτάνουν οι έγνοιες της κάθε ημέρας».

Όποιος εμπιστεύεται το Θεό, δεν αγωνιά για τις καθημερινές του ανάγκες. Είναι βέβαιος ότι θα μπορέσει να εξασφαλίσει τα αναγκαία. Έχοντας ως προτεραιότητα την τήρηση των εντολών του Θεού, εργάζεται χωρίς αγωνία. Δεν έχει το πάθος της πλεονεξίας και οι προμήθειες για το άδηλο μέλλον δεν τον απασχολούν. Είναι σίγουρος ότι τίποτα δεν μπορεί να εξασφαλίσει χωρίς τη βοήθεια του Θεού. Θυμάται πάντα το πάθημα του ανόητου πλουσίου της παραβολής, ο οποίος χαιρόταν για την πλούσια σοδειά του, αλλά αγωνιούσε για την ασφαλή αποθήκευσή της. Και όταν βρήκε τη λύση του προβλήματός του, όλα τελείωσαν γι’ αυτόν. Έφυγε από τη ζωή παντελώς απροετοίμαστος. Χωρίς ποτέ να σκεφτεί κάτι πέρα από την καλοπέρασή του. Γι’ αυτόν δεν υπήρχαν φτωχοί και αναξιοπαθούντες. Δεν τον απασχολούσαν τα προβλήματα των άλλων. Οι σκέψεις του και οι πράξεις του αποκάλυψαν την ανοησία του.

Οι βιοτικές μέριμνες εμποδίζουν τον άνθρωπο να ανταποκριθεί στο κάλεσμα του Θεού να αποκτήσει την ουράνια Βασιλεία μέσω της μυστηριακής ζωής της Εκκλησίας. Στην παραβολή του μεγάλου δείπνου βλέπουμε τις τρεις δικαιολογίες των καλεσμένων, που δεν ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα. «Αγρόν ηγόρασα και έχω ανάγκην εξελθείν και ιδείν αυτόν». «Ζεύγη βοών ηγόρασα πέντε και πορεύομαι δοκιμάσαι αυτά». «Γυναίκα έγημα και δια τούτο ου δύναμαι ελθείν». Οι λόγοι της απουσίας των καλεσμένων από το δείπνο δεν είναι σοβαροί. Θα μπορούσαν να παρευρεθούν και στο δείπνο και να κάνουν και τις δουλειές τους. Όμως είχαν απορροφηθεί από τις μέριμνες. Ο ένας σκεφτόταν τον αγρό του, ο άλλος τα βόδια του και ο τρίτος την γυναίκα του. Δεν τους απασχολούσε τίποτα άλλο. Και αυτό αποτελούσε τη μεγάλη τους αδυναμία.

Οι μέριμνες, όταν δεν οδηγούν στη θεοσέβεια, είναι βιοτικές και πρέπει να περιορίζονται όσο είναι δυνατό, γιατί διαφορετικά εμποδίζουν, αφού καταργούν τις προϋποθέσεις για πνευματική πρόοδο. Ο αββάς Αρσένιος του Γεροντικού απέφευγε τις συναντήσεις με πολυμέριμνους μοναχούς, γιατί ήξερε ότι έχουν μειωμένο ενδιαφέρον για πνευματικές και ψυχωφελείς συζητήσεις. Είναι χαρακτηριστικό ένα περιστατικό. Κάποτε μερικοί μοναχοί πήγαιναν στη Θηβαΐδα για να προμηθευτούν λινάρι για το εργόχειρό τους. Σκέφτηκαν ότι ήταν ευκαιρία να επισκεφτούν και τον αββά Αρσένιο. Όταν έφτασαν στο κελί του, τους είδε ο αββάς Αλέξανδρος, που ήταν συνασκητής του και τους χαιρέτησε. Εκείνοι του είπαν ότι θέλουν να δουν τον αββά Αρσένιο. Πρόθυμα ο Αλέξανδρος μετέφερε το αίτημά τους. Ο αββάς, όταν έμαθε ότι οι αδελφοί πηγαίνουν από την Αλεξάνδρεια στη Θηβαΐδα για να αγοράσουν λινάρι, είπε στον Αλέξανδρο: «Δεν πρέπει να δουν το πρόσωπό μου, γιατί δεν ήλθαν για μένα, αλλά για τη δουλειά τους. Καλοκάρδισέ τους και στείλε τους στο καλό, λέγοντάς τους ότι δεν μπορώ να τους δω».

Προφανώς ο αββάς Αρσένιος γνώριζε ότι οι μοναχοί αυτοί ήταν αιχμάλωτοι των βιοτικών τους μεριμνών και κάθε λόγος του θα πήγαινε χαμένος. Αν τους έβλεπε, απλώς θα ικανοποιούσε την περιέργειά τους και τίποτα παραπάνω. Εκ πρώτης όψεως η στάση του αββά δεν φαίνεται ευγενική. Όμως με την άρνησή του απέφυγε τη μάταιη συζήτηση, η οποία θα τον έβγαζε από το πνευματικό του πρόγραμμα.

Ο Μέγας Βασίλειος παρομοιάζει τους ανθρώπους, που έχουν βιοτικές μέριμνες με χωράφι γεμάτο αγκάθια, όπου δεν μπορεί να γίνει καμιά καλλιέργεια. Το ίδιο συμβαίνει και με τις βιοτικές μέριμνες, οι οποίες δεν αφήνουν την ψυχή να τραφεί με το θείο λόγο και να καρποφορήσει.

Όταν ο άνθρωπος έχει πολλές βιοτικές μέριμνες, δεν μπορεί να ηρεμήσει και να τηρήσει τις εντολές του Θεού. Ο νους του πλανιέται σε ανωφελή πράγματα και γίνεται ανίκανος για πνευματικούς αγώνες. Καταπονημένος από τις μέριμνες, δεν μπορεί να συγκεντρωθεί για να μελετήσει ή να προσευχηθεί.

Οι βιοτικές μέριμνες δημιουργούν τρικυμία στην ψυχή του ανθρώπου, αφού υπηρετούν το ακόρεστο πάθος της πλεονεξίας. Συνεχής προσπάθεια και συνεχής αγωνία για τη διαφύλαξη του πλούτου. Ο φόβος είναι πάντα παρών. Μέριμνα για την απόκτηση του πλούτου και φόβος μήπως χαθεί. Μια εντελώς δυσάρεστη ψυχική κατάσταση, που κόβει τα φτερά του νου να στοχαστεί και να ανέβει πάνω από τη ματαιότητα της ζωής.

 

(Πηγή: «Ορθόδοξος Τύπος» 12/2/2010)

 

[Ψήφοι: 0 Βαθμολογία: 0]