Ας υποθέσουμε ότι συνήθως ταξιδεύ­ετε με το αεροπλάνο 4 φορές το χρόνο. Έρχεται όμως κάποια επαγγελματική υπο­χρέωση και διπλασιάζει τον αριθμό των τα­ξιδιών σας. Η στατιστική οδηγεί στο συμπέ­ρασμα ότι διπλασιάστηκαν ή, με άλλα λόγια, αυξήθηκαν 100% οι πιθανότητες να πεθά­νετε σε αεροπορικό δυστύχημα. Αν τύχει μά­λιστα να κατοικείτε μονίμως στην Αθήνα και να εκλεγείτε καθηγητής, για παράδειγμα, στο πανεπιστήμιο της Αλεξανδρούπολης, το πράγμα παίρνει δραματική χροιά. Ως «ιπτάμενος καθηγητής» που πηγαινοέρχε­ται 3 – 4 φορές την εβδομάδα Αθήνα – Αλε­ξανδρούπολη, έχετε αυξήσει 200 ή 300 φο­ρές τη μακάβρια πιθανότητα, ήτοι 20.000% ή 30.000%! Δεν είναι να ταξιδεύει κανείς. Χει­ρότερο και από κορώνα-γράμματα… Στην πράξη ωστόσο ο κίνδυνος παρα­μένει αμελητέος, είτε 1 είτε 200 φορές ετησίως ταξιδεύει κανείς με το αεροπλά­νο. Οι αεροπορικές εταιρείες αυτό θα το­νίσουν. Τί κάνουν όμως σε περιπτώσεις όπως αυτή οι ιατρικές εταιρείες; Αυτό που ξέρουμε και μαθαίνουμε όλοι κάθε μέρα από τα ανυποψίαστα ΜΜΕ που εθελοντι­κά συμμετέχουν στις καμπάνιες της τρομολαγνείας: Χρησιμοποιούν πάντα την πο­σοστιαία μεταβολή, αγνοώντας το πραγ­ματικό μέγεθος, με σκοπό να δημιουργή­σουν εντυπώσεις. Άλλωστε, στις εντυπώ­σεις και μόνο βασίζεται ένα πολύ μεγάλο μέρος της θεοποιημένης «προληπτικής ια­τρικής». Δημιουργείται έτσι μια τεράστια βάση επιχειρηματικής δράσης, ενώ οι άν­θρωποι στην καλύτερη περίπτωση δεν θα ωφεληθούν, ενώ στη χειρότερη θα μπουν σε μεγάλες περιπέτειες υγείας. Ας κάνουμε μια υπόθεση εργασίας. Σε δύο γυναίκες εμφανίστηκε καρκίνος του μαστού το έτος 2000 και πρόκειται να πεθάνουν και οι δύο από τη νόσο το 2010. Η μία από αυ­τές υποβάλλεται σε ετήσια μαστογραφία και χάρη σε αυτήν ανακάλυψε τον καρκίνο της το 2005. Η άλλη δεν υποβάλλεται σε μαστο­γραφία και ανακαλύπτει τον όγκο πολύ αρ­γότερα, έστω το 2008. Όταν επέλθει το μοι­ραίο, η επιστήμη θα επισημάνει με ενθου­σιασμό ότι η πρώτη γυναίκα έζησε 5 χρόνια μετά τη διάγνωση (με μαστογραφία) και η δεύ­τερη μόνο 2 χρόνια μετά τη διάγνωση (χωρίς μαστογραφία). Τα συμπεράσματα αυτονόη­τα – η μαστογραφία έδωσε 3 χρόνια ζωής. Στην πραγματικότητα, όπως ο καθένας κα­ταλαβαίνει, πρόκειται για χρόνια ταλαιπωρίας, άγχους, φόβου, χημειοθεραπειών, ακτινοβολιών και ακρωτηριασμών. Μα, θα διερωτηθεί κανείς, η θεραπεία στην οποία έχει νωρίτερα υποβληθεί η πρώτη γυναίκα δεν θα συμβάλει στο να ζήσει περισσότερο και καλύτερα; Όχι, είναι η απάντηση. Μελέτες στο πρόσφατο παρελθόν έδειξαν ότι η τελική έκβαση δεν εξαρτάται σημα­ντικά από το χρόνο διάγνωσης. Υπάρχουν όμως και χειρότερα… Ηθοποιοί, τραγουδίστριες, κοσμοπολίτες υπουργοί, διαφη­μιστικές εταιρείες, μοντέλα και τηλεπαρουσιάστριες, καθη­γητές, χρηματοδοτούμενοι σύλλογοι και λοιποί συγκινητικά ενδια­φερόμενοι εκστρατεύουν κάθε τόσο εναντίον του καρκίνου του μα­στού που «αποτελεί σύγχρονη μάστιγα των γυναικών, σε όλο και νε­ότερες ηλικίες». Συμβαίνει τίποτε από όλα αυτά; Όχι βέβαια. Τί συμ­βαίνει; Ας πούμε ότι σας καλεί κάποιος να μετρήσετε τα αιωρούμε­να σωματίδια στην ατμόσφαιρα γύρω σας. Κοιτάζετε και δεν βλέπε­τε κανένα. Με ένα ειδικό ζευγάρι γυαλιά διακρίνετε περίπου 100. Τα γυαλιά βελτιώνονται και τότε διαπιστώνετε ότι είναι 1.000. Τί άλλαξε; Μπορείτε να ισχυριστείτε σοβαρά ότι από την πρώτη μέχρι την τρίτη παρατήρησή σας ο αριθμός των σωματιδίων… χιλιαπλασιάστηκε; Αυτό ακριβώς κάνει η Ιατρική, καθώς αυξάνονται οι μαστογραφίες και βελτιώνεται η διακριτική τους ικανότητα. Ανακαλύπτει όγκους που απλώς δεν μπορούσε να τους ανακαλύψει πριν. Έτσι, βγάζει το βο­λικό και συμφέρον συμπέρασμα ότι αυξάνονται, γίνονται επιδημία. Αυτό αυξάνει τον πανικό των γυναικών και τον αριθμό των διαγνώσε­ων και, τελικά, αυξάνει τις εισπράξεις και τις ιατρικές πράξεις. Μα, θα ρωτήσει κανείς, έστω κι έτσι, είναι κακό; Δεν είναι πιο χρήσιμο να ανακαλύψουμε έναν όγκο όταν έχει διάμετρο 1 εκ., όταν δηλαδή είναι ακόμα πολύ μικρός και πιο εύκολα αντιμετωπίσιμος; Όχι, είναι η απάντηση. Υπάρχουν σημαντικές πιθανότητες (20%!) ο όγκος να υποχωρήσει από μόνος του και να εξαφανιστεί, χωρίς η γυναίκα να το αντιληφθεί ποτέ και χωρίς να νοσήσει από αυτόν. Το ποσοστό αυτό είναι πολύ υψηλό, υψηλότερο από τα αποτελέσματα που μπορούμε να επιτύχουμε με οποιαδήποτε θε­ραπεία. Αν όμως η γυναίκα υποβάλλεται σε τακτικές μαστογραφίες, τότε ο όγκος που επρόκειτο να υποχωρήσει θα γίνει αντιλη­πτός και θα αντιμετωπιστεί σαν καρκίνος, με ό,τι αυτό σημαίνει για την εξέλιξη της υγείας της γυναίκας.